Szkoła w “Ferdydurke”, czyli edukacja w krzywym zwierciadle. Jak wyglądają lekcje u Gombrowicza?
“Ferdydurke” Witolda Gombrowicza to jeden z najważniejszych utworów, które poznają uczniowie na poziomie szkoły średniej. Chociaż została opublikowana niemal 90 lat temu, jej przesłanie wciąż w wielu miejscach pozostaje aktualne. Sens powieści i ukazane zdarzenia mogą okazać się szczególnie bliskie młodym ludziom, dlatego jest to zdecydowanie jedna z najpopularniejszych lektur szkolnych. Jak wygląda szkoła w “Ferdydurke”? Czemu autor przedstawił ją w ten sposób?
Szkoła w “Ferdydurke”. Jak wygląda edukacja według Gombrowicza?
Jerzy Franczak, badacz zajmujący się twórczością Gombrowicza, napisał kiedyś, że wizja szkoły w “Ferdydurke” była tak wymowna i przerażająca, że porównywanie do niej własnych lekcji nauczyciele traktowali jako najgorszą obelgę. I trudno się dziwić. Szkoła według Gombrowicza nie ma właściwie ani jednej pozytywnej cechy, a lekcje nie przedstawiają żadnej wartości. Jest to edukacja, która nie rozwija, ale programuje uczniów. Nie ma w niej miejsca na swobodną dyskusję czy krytyczne myślenie.
„Ferdydurke” przedstawia szkołę w krzywym zwierciadle, aby pokazać jej absurdy i podkreślić wszystkie wady. Najważniejszym zadaniem placówki, które stawia przed nauczycielami dyrekcja i profesor Pimko, jest „upupianie” uczniów, czyli infantylizacja ich zachowań, myśli i narzucanie im odpowiedniego spojrzenia na świat. Uczniowie mają się jedynie słuchać, wykonywać polecenia i bezrefleksyjnie powtarzać wyuczone teksty. Szkoła nie uczy kreatywności ani samodzielnego myślenia, wręcz przeciwnie – stara się je zdusić w uczniach, którzy niekiedy starają się buntować (np. Gałkiewicz czy Miętus). Placówka nie przekazuje sensownej i przydatnej wiedzy, a młodzieżą manipuluje się w taki sposób, aby pozostała infantylna, posłuszna – niczym wytresowana.
Lekcje polegają wyłącznie na wtłaczaniu uczniom do głowy starych, oklepanych schematów i frazesów. Jedyną motywacją do jakiekolwiek aktywności jest strach przed otrzymaniem złej oceny lub kary. Najlepszym tego przykładem jest lekcja polskiego z profesorem Bladaczką, który ma bardzo antypatyczną powierzchowność, a swoim podejściem do pracy wywołuje wyłącznie niechęć do nauczanego przedmiotu. Podstawową stosowaną przez niego metodą nauczania jest powtarzanie w kółko utartych frazesów i dyscyplina. Na lekcji nie dyskutuje się krytycznie na temat literatury, można wyłącznie powtarzać to, co mówi nauczyciel (słynne “Słowacki wielkim poetą był”). Nie ma większego znaczenia, jak uczniowie odbierają czytaną poezję, jakie są ich odczucia i przemyślenia. Nauczyciel arbitralnie stwierdza, że poezja Słowackiego ma zachwycać i przemawiać do młodzieży i tak ma być.
Zobacz: Lektury obowiązkowe matura 2024. Lista dla poziomu podstawowego i rozszerzonego wkrótce się zmieni
Nauczyciele w “Ferdydurke” – jak wygląda szkoła na co dzień?
Kadra pedagogiczna w “Ferdydurke” została wykreowana karykaturalnie i groteskowo. To grupa zupełnie antypatyczna, odpychająca, a nawet odrażająca, usłużnie wykonująca polecenia dyrekcji. Głównym zadaniem nauczycieli jest “upupianie” uczniów, zwalczanie w nich umiejętności krytycznego i samodzielnego myślenia, czego wymaga od nich dyrekcja i skrupulatnie to sprawdza. Chociaż ich metody wychowawczo-edukacyjne opierają się na strachu i dzięki temu utrzymują posłuch, to w rzeczywistości boją się młodzież i dyskusji z nia, boją się własnego zdania zdania uczniów. Doskonale widać to podczas lekcji polskiego. Gdy Gałkiewicz stwierdza, że twórczość Słowackiego zupełnie mu się nie podoba, Bladaczka jest przerażony tym obrazoburczym stwierdzeniem. Błaga go wręcz, aby przestał mówić takie “straszne” rzeczy, ponieważ on może za to stracić pracę.
Sprawdź: Bohaterowie Antygony, czyli kto jest kim w dramacie? Nie tylko główna postać odgrywa ważną rolę
Obraz szkoły w “Ferdydurke” – lekcja łaciny
Opis szkoły w “Ferdydurke” na przykładzie lekcji łaciny pokazuje, że nauczyciele nie mają autorytetu, nie potrafią zainteresować uczniów niczym. Chociaż lekcja łaciny prezentuje nieco inny typ belfra, to jednak odwołuje się on ostatecznie do tych samych mechanizmów – frazesów, schematów, bezrefleksyjnej nauki na pamięć.
Nauczyciel łaciny był prawdziwym pasjonatem tego przedmiotu i nauczycielem z powołania przez co naiwnie wierzył, że jego lekcje naprawdę interesują uczniów i uczą się gramatyki z pasji. Tymczasem w rzeczywistości robią to wyłącznie ze strachu przed odpytywaniem, kują na pamięć bez zrozumienia i bez zainteresowania. Gdy prawda wychodzi na jaw, nauczyciel próbuje przemówić im “do rozsądku”, powołując się na swój autorytet. Stara się ich przekonać, że muszą się uczyć łaciny, bo to niezbędne do życia. Rzeczywistość okazuje się jednak dla niego bardzo bolesna – jak większość nauczycieli jest tylko żałosnym, pozbawionym energii i autorytetu belfrem, którego słowa niemal nic dla uczniów nie znaczą.
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Starsze dziecko
- Edukacja i psychologia
- Język polski
- Szkoła w “Ferdydurke”, czyli edukacja w krzywym zwierciadle. Jak wyglądają lekcje u Gombrowicza?
Co to jest forma gramatyczna? Jak ją określić? Sprawdź najważniejsze informacje o przykłady
Polska gramatyka bywa nieraz naprawdę skomplikowana. Rozmaite kategorie fleksyjne, mnóstwo nietypowych terminów i dość trudne zasady sprawiają, że dla wielu uczniów opanowanie zagadnień z tego działu jest naprawdę ogromnym wyzwaniem....
Czytaj dalej →Jakie planety odwiedził Mały Książę? Kim byli ich mieszkańcy? Poznaj najważniejsze informacje!
“Mały Książę” to lektura, którą uczniowie poznają w szkole podstawowej. Warto dobrze ją zapamiętać, ponieważ znajduje się w puli książek obowiązkowych do egzaminu ósmoklasisty. Po opowieść autorstwa Antoine᾿a de Saint-Exupéry᾿ego można...
Czytaj dalej →Spółgłoski w języku polskim: rodzaje spółgłosek
Podział głosek na samogłoski i spółgłoski to wiedza potrzebna na etapie nauki mówienia małego dziecka. Dzięki niej możemy lepiej śledzić postępy rozwojowe pociechy. A w przypadku ewentualnych trudności z wymową...
Czytaj dalej →Jakie są tryby czasownika w języku polskim? Ich rodzaje i przykłady użycia
“Tryby czasownika” to pojęcie, z którym spotka się każde dziecko podczas lekcji języka polskiego w szkole podstawowej. Wyjaśniamy, czym one dokładnie są i przedstawiamy ich główne rodzaje wraz z przykładami...
Czytaj dalej →Jak zamienić zdanie na równoważnik zdania?
Wypowiedzenie stanowi uporządkowaną gramatycznie grupę wyrazów, zawierającą czytelną informację. Wypowiedzenie zawsze rozpoczynamy wielką literą, zaś kończymy wykrzyknikiem, wielokropkiem, znakiem zapytania bądź kropką. Wypowiedzenia dzielimy na: zdania (występują w nich orzeczenia),...
Czytaj dalej →Rodzaje zdań w języku polskim z przykładami. Jak nauczyć się je rozpoznawać?
Gramatyka języka polskiego to dla uczniów nieraz ciężki orzech do zgryzienia. Niekiedy może się wydawać, że informacji i zasad jest za dużo, aby je wszystkie przyswoić. W rzeczywistości jednak wcale...
Czytaj dalej →Bohaterowie ballady “Romantyczność”. Kto występuje w utworze? Część uczniów popełnia ten błąd
“Romantyczność” to utwór, z którym uczniowie zapoznają się już na początku omawiania epoki romantyzmu. Już od momentu publikacji uważany był za manifest programowy tego nurtu w literaturze i jego twórców....
Czytaj dalej →Legenda o Popielu. Czy dobrze znasz historię o królu, którego zjadły myszy?
Każdy naród ma w swoim kulturowym dorobku niezwykłe historie o legendarnych początkach państwa. W Polsce zapoznajemy się z nimi już w szkole podstawowej. Każde dziecko czyta bowiem wyjątkowe losy Lecha...
Czytaj dalej →“Romantyczność” Adam Mickiewicz. O czy opowiada najsłynniejsza ballada? Poznaj najważniejsze informacje
Ballada “Romantyczność” to jeden z najważniejszych utworów Mickiewicza i jednocześnie dzieło, które stało się symbolicznym początkiem polskiego romantyzmu. Uczniowie zapoznają się z nim najczęściej w drugiej klasie szkoły średniej. Aby...
Czytaj dalej →Co to są samogłoski? Poznaj ich rolę i rodzaje. Jak nauczyć dziecko je rozpoznawać?
Samogłoski to bardzo ważna grupa głosek, na których opiera się polska mowa. Nie tylko decydują o melodii języka, ale także ułatwiają wyrażanie emocji i proces nauki czytania. Bez nich nasz...
Czytaj dalej →Młodzieżowe Słowo Roku 2022. Ogłoszono wyniki plebiscytu! Które propozycje zostały wyróżnione?
Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku 2022 doczekał się już rozstrzygnięcia. Wydawnictwo Naukowe PWN poinformowało właśnie, że zwycięzcą rankingu został wyraz “essa”. Decyzją kapituły wyróżnione zostało jeszcze jedno interesujące słowo. Wyniki...
Czytaj dalej →Mowa zależna i niezależna
Mowa zależna i niezależna stosowana jest przez nas na co dzień. Każdego dnia rozmawiając z kimś i zdając mu relacje z przeżytych zdarzeń przytaczamy cudze słowa. Możemy to robić w...
Czytaj dalej →Fredrowski osiołek. Jak interpretować wierszyk o osiołku?
Bajka o osiołku autorstwa Aleksandra Fredry to utwór ponadczasowy, którego morał przynosi nam uniwersalne przesłanie. Wiersz często pojawia się na lekcjach języka polskiego i jest dokładnie omawiany przez polonistów. Dokonanie...
Czytaj dalej →Cechy dramatu szekspirowskiego. Czym charakteryzują się utwory Szekspira? Ta wiedza przyda się na maturze
William Szekspir to bez wątpienia jeden z najwybitniejszych twórców w historii światowej literatury. Jego utwory dramatyczne zrewolucjonizowały teatr i pozostawiły w nim trwały ślad. Dlatego dzieła takie jak “Makbet” czy...
Czytaj dalej →Jak napisać dedykacje do książki?
Książka to jeden z najbardziej wyjątkowych prezentów, jakie można podarować mamie, tacie, przyjaciółce oraz każdej innej bliskiej nam osobie. Jeśli jednak ma być prezentem na lata, warto pozostawić po sobie...
Czytaj dalej →Test pieluszek jednorazowych
Dada, Pampers, Baby Dream, Toujours? Wpis o wyprawce noworodka oraz ten z porównaniem Dady i Pampersa sprawił, że zacząłem przeglądać różne testy pieluszek. Bliżej mi do praktyka niż teoretyka. Postanowiłem...
Czytaj dalej →Przyjęcie zaręczynowe
Przyjęcia zaręczynowe są coraz bardziej popularne również w naszym kraju. Oczywiście moda na nie, jak i na połowę innych tradycji ślubnych przyszła do nas z zachodu. Same przyjęcia zaręczynowe nie...
Czytaj dalej →Zmówiny vel zaręczyny – powrót do tradycji?
Każdy ślub, według starej tradycji, poprzedzać powinny oświadczyny i zaręczyny. Oczywiście jest to tradycja przekazywana z pokolenia na pokolenie i żadne prawo (pisane czy nie pisane) tego nie nakazuje. Najczęściej...
Czytaj dalej →- Czy zielona kupa po borówkach jest normalna? - Forum 2023
- Ile dac na wesele - Forum 2023
- Augustyn czy Milan - Forum 2023
- Co to znaczy, gdy piersi przestają boleć w ciąży? - Forum 2023
- Wasze "tajne" sposoby na wywołanie porodu !!! - Forum 2023
- Co może piszczeć na bramkach w sklepie? - Forum 2023
- Czy spływ kajakowy w ciąży jest bezpieczny? - Forum 2023
- Czy z anginą można wyjść na dwór? - Forum 2023
- Jak przykładać rywanol na siusiaka - Forum 2023
- Jak rozpoznać czy sączą się wody płodowe? - Forum 2023
- Koncert rockowy w ciazy???? - Forum 2023
- Kto U was w związku gotuje obiadki? - Forum 2023
- Moje Dziecko jest opoznione?! :( - Forum 2023
- Negatywny test pomimo ciąży?Czy to możliwe? - Forum 2023
- Pobolewanie i kłucie w brzuchu w 15 tygodniu ciąży - Forum 2023
- Telefon na kartę dla dziecka - gdzie najtaniej ? - Forum 2023
- Trzęsące się dziecko zaraz po przebudzeniu... - Forum 2023
- Tunezja - Forum 2023
- Urząd pracy - zmiana terminu wizyty - Forum 2023
- czy jarzębina jest trująca? - Forum 2023
- Teściowa zdradziła mi trik na czystą i pachnącą pralkę. Wlewa do bębna jedną rzecz
- Czym umyć brudne ściany? Wykorzystaj prosty trik za 5 zł. W mig zapomnisz o malowaniu
- Dociśnij obcinacz do paznokci w tym miejscu. Niewiele osób wie, o jego ukrytej funkcji
- Specjalny dodatek za wychowanie dzieci? ZUS wypłaca nawet 1500 zł. Skorzystają także babcie
- Położyła makaron na stół i zalała zimnym sosem. Tak wyprawiła synowi przyjęcie urodzinowe
- Jak kisić ogórki, żeby były twarde? Wystarczy wrzucić do słoika jeden składnik
- ZUS wprowadził ważne zmiany dla emerytów i rencistów. Przez niefrasobliwość mogą stracić świadczenie
- Początek roku szkolnego 2023/2024 przesunięty! Uczniowie nie rozpoczną nauki 1 września, wakacyjny odpoczynek potrwa dłużej
- To magiczne imię dla dziewczynki robiło furorę 70 lat temu. Hit z lat 50. znów zyskuje na popularności. Oznacza "prawdę i szlachetność"
- Zła wiadomość dla uczniów. Rok szkolny 2023/24 może być niewesoły
- Zagadki dla dzieci w różnym wieku. Łatwe, krótkie, ciekawe i zabawne.
- Życzenia urodzinowe dla dzieci [+śmieszne wierszyki]
- Ani z ogórka, ani z kapusty. Surówka z tego składnika to hit tegorocznego lata!
- Dodatkowe pieniądze za okres choroby. Od 1 lipca w ZUS obowiązują nowe zasady
- Jak otworzyć słoik bez użycia siły? Z tym prostym trikiem żadna zakrętka nie będzie problemem