BMI dziecka: Jakie jest prawidłowe BMI u dziecka i jak je obliczyć?
Na zdrowie dziecka dziś i w przyszłości wpływa szereg czynników. Wskaźnik BMI pozwala na łatwą kontrolę jednego z nich – masy ciała. Dzięki temu, jeśli maluch zaczyna ważyć za mało lub za dużo, bardzo wcześnie można podjąć odpowiednie działania.
Dzieciństwo to okres niezwykle intensywnego wzrostu i rozwoju – ani masa ciała ani wzrost już nigdy nie będą zwiększały się tak szybko, jak ma to miejsce w pierwszych latach życia. Procesy te mają ogromne znaczenie dla zdrowia i jakości życia dziecka w odległej przyszłości, nawet wtedy, gdy będzie już całkiem dorosłe, dlatego warto dołożyć wszelkich starań, by przebiegały one prawidłowo.
Dlaczego warto dbać o prawidłową masę ciała dziecka?
Za dużo – źle. Za mało – też niedobrze. Odpowiednia w stosunku do wieku masa ciała dziecka zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu negatywnych skutków zdrowotnych i to nie tylko w okresie dzieciństwa, ale także w czasie jego całego dorosłego życia.
Otyłość w pierwszych latach życia oznacza w przyszłości większe ryzyko tzw. „chorób cywilizacyjnych”, określanych inaczej jako „niezakaźne”, m.in. chorób układu sercowo-naczyniowego czy zaburzeń gospodarki węglowodanowej w postaci stanu przedcukrzycowego czy cukrzycy typu 2. Już w dzieciństwie otyłe dzieci zmagają się także z problemami związanymi z funkcjonowaniem w społeczeństwie – często są szykanowane i trudniej im nawiązywać kontakty z rówieśnikami. Niestety, z otyłości rzadko się „wyrasta” – otyły maluch w porównaniu ze szczuplejszym kolegą ma 5 razy większą szansę na bycie otyłym dorosłym.
Dzieci ze zbyt małą masą ciała również zmagają się z jej niekorzystnymi skutkami przez całe życie. Te maluchy, które urodziły się z niską masą ciała, charakteryzują się podwyższonym ryzykiem zachorowania w przyszłości na cukrzycę typu 2, nadciśnienie i choroby układu krążenia. Niedożywione dzieci mogą zmagać się także z obniżeniem odporności i nieprawidłowościami w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego.
BMI, czyli Body Mass Index
Skoro prawidłowa masa ciała dziecka ma tak duże znaczenie dla jego późniejszego zdrowia, rodzice stale powinni trzymać rękę na pulsie – kontrolować, czy maluch nie waży zbyt dużo lub za mało i w przypadku wystąpienia odchyleń w którąkolwiek ze stron, niezwłocznie podejmować odpowiednia działania, by niepokojącą tendencję jak najszybciej odwrócić. Monitorowanie masy ciała może być znacznie łatwiejsze, jeśli wykorzystamy BMI. Skrót powstał z pierwszych liter angielskiego Body Mass Index, co oznacza Wskaźnik Masy Ciała. Wyliczenie BMI jest niezwykle proste – wystarczy masa ciała dziecka (w kilogramach) i jego wzrost (centymetry należy przeliczyć na metry):
BMI = masa ciała (kg) / wzrost (m) / wzrost (m)
Do oceny, czy BMI jest prawidłowe, u dorosłych służy klasyfikacja opracowana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). BMI poniżej 18,5 oznacza zgodnie z nią niedowagę. Normalna waga określana jest przez BMI mieszczące się w zakresie 18,5-24,9. Od BMI większego od 25 zaczyna się nadwaga, zaś powyżej 30 – otyłość pierwszego stopnia. BMI powyżej 35 oznacza otyłość drugiego stopnia, zaś powyżej 40 bardzo dużą otyłość trzeciego stopnia.
Jak czytać wartość BMI dziecka?
Dzieci rozwijają się bardzo szybko i u każdego z nich proces ten przebiega w nieco inny sposób i w nieco innym tempie, dlatego ocena BMI nie jest już w ich przypadku, niestety, tak łatwa jak u dorosłych – zwykła tabelka nie wystarczy, by stwierdzić, czy masa ciała dziecka jest prawidłowa czy może odbiega nico od normy. Na szczęście, jest to trudniejsze, ale nie niemożliwe.
Do oceny prawidłowości przyrostów masy ciała dziecka służą siatki centylowe – w klasycznej wersji, nieco trudniejszej do interpretacji, wykorzystują oddzielnie wzrost i masę ciała maluszka, ale wariant uproszczony wymaga właśnie podania BMI dziecka. Jak z nich korzystać? Najlepiej regularnie ważyć i mierzyć dziecko (np. raz w miesiącu), za każdym razem wyliczając zgodnie z podanym wyżej wzorem, wartość wskaźnika BMI. Wyniki następnie należy nanieść na specjalny wykres i zinterpretować, zgodnie z zasadami podanymi niżej. Można w tym celu także, ułatwiając sobie nieco zadanie, skorzystać z interaktywnego narzędzia Siatki centylowe, które dostępne jest na stronie programu edukacyjnego Zdrowy Start w Przyszłość.
Linie, które widać na siatkach centylowych, zarówno klasycznych jak i siatkach centylowych BMI dzieci, to centyle. Wskazują one, ile mierzą i ważną lub jakie BMI mają inne dzieci w tym samym wieku. O prawidłowym rozwoju dziecka świadczą wartości mieszczące się pomiędzy 3. a 97. centylem i to najlepiej oscylujące miesiąc po miesiącu w pobliżu podobnych pasm centylowych – spadek wartości BMI z 50. do 10. centyla powinien zostać jak najszybciej skonsultowany z lekarzem.
Przeczytaj więcej: Siatki centylowe
Już w ciąży możesz wpływać na BMI dziecka?
Zdrowa dieta kobiety starającej się o dziecko to pierwszy krok w zapobieganiu wystąpieniu u dziecka otyłości i chorób, które są jej skutkiem. Urozmaicone posiłki i odpowiednia dawka ruchu dostosowanego do możliwości przyszłej mamy pomagają kontrolować przyrosty masy ciała w kolejnych miesiącach ciąży i zmniejszają ryzyko pojawienia się cukrzycy ciężarnych, dzięki czemu maleje ryzyko, że oczekiwany potomek pojawi się na świecie ze zbyt dużą urodzeniową masą ciała. Z drugiej strony, nadmiar lub niedobór składników odżywczych w diecie kobiety spodziewającej się dziecka może niekorzystnie programować metabolizm, a w konsekwencji także przyszłe zdrowie dziecka.
Niemowlęta karmione piersią są szczuplejsze
Mleko mamy jest dla niemowlęcia najlepszym pokarmem – nie tylko zaspokaja wszystkie jego potrzeby żywieniowe, ale także zmniejsza ryzyko wystąpienia u dziecka w przyszłości otyłości. Karmione piersią maluchy łatwiej kontrolują uczucie głodu i sytości, dzięki czemu po latach mają mniejsze ryzyko przejadania się. Co więcej, skład pokarmu kobiecego perfekcyjnie wręcz potrafi dopasować się do potrzeb dziecka na aktualnym etapie rozwoju. Wystarczy wspomnieć o białku, którego poziom w mleku ludzkim zmniejsza się wraz z naturalnym spadkiem zapotrzebowania na ten składnik, który ma miejsce, gdy tempo wzrostu dziecka zwalnia – w pierwszych dniach po narodzinach dziecka w każdych 100 ml mleka jego mamy zawarte jest prawie 2 g białka, podczas gdy pod koniec 5. miesiąca ilość ta jest aż o ponad 40% niższa i wynosi mniej niż 1,2 g. Te zmiany zawartości białka w mleku kobiecym są prawdopodobnie jednym z mechanizmów za pośrednictwem których karmienie naturalne chroni dziecko przed wystąpieniem otyłości. Tempo wzrostu w pierwszych miesiącach życia pozwala przewidywać, jak w przyszłości będzie wyglądać BMI dziecka, dlatego już na tym wczesnym etapie konieczne jest stałe kontrolowanie przyrostów masy ciała dziecka.
Rozszerzanie diety a prewencja otyłości
Gdy kończy się okres wyłącznego karmienia piersią, rozpoczyna się etap rozszerzania diety dziecka. W jego jadłospisie powinno znaleźć się miejsce na produkty z każdej z grup spożywczych, które wprowadzać należy zgodnie z zaleceniami ekspertów zawartymi w aktualnym schemacie żywienia niemowląt. W ten sposób rodzic już w pierwszym roku życia zapoznaje dziecko z różnorodnością smaków, dzięki czemu w przyszłości będzie ono chętniej próbować żywieniowych nowości, urozmaicając w ten sposób swój jadłospis. Już teraz ważne są regularne posiłki – jeśli niemowlę ukończyło 4. miesiąc życia i nie jest już karmione wyłącznie piersią, powinno otrzymywać każdego dnia około 5 posiłków dziennie. Jest to jednak zasada rzadko respektowana przez rodziców, którzy najchętniej karmiliby swoje dzieci cały dzień bez przerwy, a to zdecydowanie nie sprzyja kształtowaniu u maluchów zdrowych nawyków i zwiększa ryzyko, że w przyszłości także będą one jadły częściej i więcej niż potrzebują. Unikać należy także podawania posiłków, gdy dziecko zajęte jest zabawą lub, jeszcze gorzej, ogląda telewizję, bo rozproszona uwaga również sprzyja przejadaniu się.
Mamy, które podjęły decyzję o zaprzestaniu karmienia piersią lub karmią mieszanie, powinny dla swoich dzieci wybierać odpowiednie do wieku mleko modyfikowane, zawierające białko w ilości i jakości jak najbardziej zbliżonej do złotego standardu, jakim jest mleko kobiece.
Poza zdrową dietą, konieczne jest także zapewnienie dziecku odpowiedniej dawki ruchu. Maluchy uwielbiają chodzić z rodzicami na spacery, biegać po parku, jeździć na swoich małych rowerkach, grać w piłkę i podejmować każdą inną możliwą formę aktywności fizycznej. Z wiekiem zwykle zapał ten maleje, jednak rodzice muszą zrobić wszystko, by w dalszym ciągu przynajmniej 60 minut dziennie ich pociecha spędzała aktywnie. Bo przecież ruch to zdrowie! I mniejsze ryzyko nadmiaru kilogramów.
Stałe monitorowanie BMI dziecka to szansa na łatwą kontrolę jego masy ciała i wczesne wychwycenie jakichkolwiek nieprawidłowości w tym zakresie. Troska o zdrowy rozwój malucha powinna zacząć się jednak dużo wcześniej, już w momencie, gdy kobieta zaczyna planować dziecko, a później czeka na jego przyjście na świat. Zdrowy start w przyszłość będzie bowiem znacznie łatwiejszy, gdy dziecko wystartuje w życie ani nie za małe, ani nie za duże – takie w sam raz.
Zdjęcie główne: depositphotos.com
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Przedszkolak
- Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym
- BMI dziecka: Jakie jest prawidłowe BMI u dziecka i jak je obliczyć?
Jak nauczyć dziecko spać w łóżeczku?
Dziecko nie chce spać w łóżeczku? Każdy niemowlak potrzebuje ciapła mamy lub taty, dlatego momentalnie przyzwyczaja się do spania w łóżku rodziców. Częste pobudki na karmienie dla wielu mam są motywacją,...
Czytaj dalej →Dojrzewanie chłopców
Dojrzewanie – okres w życiu każdego dziecka, którego rodzice wypatrują z niepokojem. Mają jeszcze w pamięci własne problemy, z którymi sami borykali się w tym trudnym czasie. Opowieści znajomych, którzy...
Czytaj dalej →Ile powinno spać dziecko?
Sen to ważna część życia każdego z nas. Bez jego odpowiedniej ilości gorzej funkcjonujemy, zaburzone są niektóre funkcje naszego organizmu oraz praca mózgu. Wraz z wiekiem ilość zapotrzebowania na sen...
Czytaj dalej →Nauka jazdy na rowerze
O tym, że jazda na rowerze to wspaniały sport, chyba nikogo przekonywać nie trzeba. Jazda na nim jest nie tylko przyjemna, ale również dobrze wpływa na nasze samopoczucie i ciało,...
Czytaj dalej →Skoki rozwojowe u dzieci- Ile trwa skok rozwojowy? [Kalendarz skoków rozwojowych]
Pierwszy raz na zwrot “Skoki Rozwojowe” trafiłem, gdy “Mamuśki z for” obskoczyły na Facebooku mój wpis na temat Śledzika Niemowlaka. Pewna napisała, że cytuję: “jak przychodzi Skok Rozwojowy, to tego...
Czytaj dalej →Dwulatek: Jak go zrozumieć? [rozwój i wychowanie 2-latka]
Bez wątpienia 2 lata to trudny okres – zarówno dla dzieci, jak i rodziców. To czas, w którym dzieci przechodzą wielki skok rozwojowy i odkrywają swoją niezależność. Bywa, że manifestują...
Czytaj dalej →Masturbacja dziecięca: powód do zmartwień czy naturalny etap rozwoju?
Dziecięcy onanizm to wciąż temat mało zgłębiony, który dla wielu osób wręcz stanowi tabu. Wbrew pozorom, dziecko zaczyna odkrywać swoje ciało i seksualność dosyć wcześnie, zazwyczaj w wieku około dwóch,...
Czytaj dalej →Synek bawi się siusiakiem
Twoje dziecko zaczęło mocno interesować się tym co ma w majteczkach? Majstruje między nogami w przedszkolu, podczas kąpieli, a nawet na zakupach w sklepie? Nie przejmuj się! Są sposoby, dzięki...
Czytaj dalej →Porady na bunt trzy- i czterolatka
Twój trzylatek lub czterolatek przechodzi bunt? Zastanawiasz się w jaki sposób sobie poradzić, gdy malec nie słucha co do niego mówisz? Sprawdź nasze porady wychowawcze i okiełznaj zbuntowanego malucha. Bunt...
Czytaj dalej →Na jak długo i w jakim wieku można zostawiać dziecko samo w domu?
Ostatnie tragiczne wypadki sprawiają, że coraz częściej zastanawiamy się, czy można dziecko zostawić bez opieki dorosłych i w jakim wieku. Każdy rodzic przyzna, że znalezienie chwili na załatwienie wydłużającej się listy...
Czytaj dalej →Bunt dwulatka: Jak się objawia? Ile trwa i kiedy się kończy?
Gdy maluch osiągnie wiek mniej-więcej dwóch lat, ze spokojnego aniołka może zmienić się w niesforne, niegrzeczne dziecko, które nie chce słuchać rodziców i ma swoje zdanie, które podkreśla na każdym...
Czytaj dalej →Czym dziecko nasiąknie… czyli o zdrowych nawykach!
Wszyscy wiemy, że czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci. Wpajanie więc od najmłodszych lat zdrowych nawyków i przyzwyczajeń ma sens! Jednak każda mama powie, że przekazywanie takiej...
Czytaj dalej →Dojrzewanie dziewczynek
Dojrzewanie dziewcząt to okres, w którym mała dziewczynka przestaje być dzieckiem i zmienia się w młodą kobietę. Pierwsze tego oznaki wywołują łezkę wzruszenia u mam, które tak bardzo chciałyby, by ten...
Czytaj dalej →Zabawki Montessori. Te pomoce dydaktyczne skutecznie wspierają rozwój dziecka. Poleca je Maria Montessori!
Zabawki zaprojektowane z myślą o rozwoju dziecka przez Marię Montessori nastawione, są przede wszystkim nastawione na stymulowanie aktualnie wrażliwych faz rozwoju dziecka. Jest to bardzo ważna kwestia, dlatego pomoce Montessori...
Czytaj dalej →Odpieluchowanie zgodnie z pedagogiką Montessori
Odpieluchowanie to moment, który dla dzieci (jak również rodziców) jest szczególnie ważnym wydarzeniem pierwszych lat życia malucha. Istnieje wiele metod “pożegnania z pieluchą”. Jedną z nich jest odpieluchowanie ugruntowane w...
Czytaj dalej →- Czy zielona kupa po borówkach jest normalna? - Forum 2023
- Ile dac na wesele - Forum 2023
- Augustyn czy Milan - Forum 2023
- Co to znaczy, gdy piersi przestają boleć w ciąży? - Forum 2023
- Wasze "tajne" sposoby na wywołanie porodu !!! - Forum 2023
- Co może piszczeć na bramkach w sklepie? - Forum 2023
- Czy spływ kajakowy w ciąży jest bezpieczny? - Forum 2023
- Czy z anginą można wyjść na dwór? - Forum 2023
- Jak przykładać rywanol na siusiaka - Forum 2023
- Jak rozpoznać czy sączą się wody płodowe? - Forum 2023
- Koncert rockowy w ciazy???? - Forum 2023
- Kto U was w związku gotuje obiadki? - Forum 2023
- Moje Dziecko jest opoznione?! :( - Forum 2023
- Negatywny test pomimo ciąży?Czy to możliwe? - Forum 2023
- Pobolewanie i kłucie w brzuchu w 15 tygodniu ciąży - Forum 2023
- Telefon na kartę dla dziecka - gdzie najtaniej ? - Forum 2023
- Trzęsące się dziecko zaraz po przebudzeniu... - Forum 2023
- Tunezja - Forum 2023
- Urząd pracy - zmiana terminu wizyty - Forum 2023
- czy jarzębina jest trująca? - Forum 2023
- Teściowa zdradziła mi trik na czystą i pachnącą pralkę. Wlewa do bębna jedną rzecz
- Czym umyć brudne ściany? Wykorzystaj prosty trik za 5 zł. W mig zapomnisz o malowaniu
- Dociśnij obcinacz do paznokci w tym miejscu. Niewiele osób wie, o jego ukrytej funkcji
- Specjalny dodatek za wychowanie dzieci? ZUS wypłaca nawet 1500 zł. Skorzystają także babcie
- Położyła makaron na stół i zalała zimnym sosem. Tak wyprawiła synowi przyjęcie urodzinowe
- Jak kisić ogórki, żeby były twarde? Wystarczy wrzucić do słoika jeden składnik
- ZUS wprowadził ważne zmiany dla emerytów i rencistów. Przez niefrasobliwość mogą stracić świadczenie
- Początek roku szkolnego 2023/2024 przesunięty! Uczniowie nie rozpoczną nauki 1 września, wakacyjny odpoczynek potrwa dłużej
- To magiczne imię dla dziewczynki robiło furorę 70 lat temu. Hit z lat 50. znów zyskuje na popularności. Oznacza "prawdę i szlachetność"
- Zła wiadomość dla uczniów. Rok szkolny 2023/24 może być niewesoły
- Zagadki dla dzieci w różnym wieku. Łatwe, krótkie, ciekawe i zabawne.
- Życzenia urodzinowe dla dzieci [+śmieszne wierszyki]
- Ani z ogórka, ani z kapusty. Surówka z tego składnika to hit tegorocznego lata!
- Dodatkowe pieniądze za okres choroby. Od 1 lipca w ZUS obowiązują nowe zasady
- Jak otworzyć słoik bez użycia siły? Z tym prostym trikiem żadna zakrętka nie będzie problemem