Kaszel w nocy – co go wywołuje i jak go leczyć?

Co może wywoływać męczący nocny kaszel?

Choć kaszel jest jednym z najczęściej występujących objawów chorób górnych dróg oddechowych, to gdy jest suchy i męczący, w dodatku występuje w nocy, wcale nie musi na żadną z nich wskazywać. Przyczyną suchego kaszlu w nocy bywa często suche powietrze w pomieszczeniu, w którym się śpi. Dzieje się tak zwłaszcza w miesiącach zimowych, gdy w mieszkaniu włączone są kaloryfery, a okna nie są regularnie uchylane¹.

Za napady suchego kaszlu w nocy odpowiedzialna może być też klimatyzacja. Jest źródłem bakterii, grzybów oraz roztoczy, czyli czynników podrażniających drogi oddechowe i wywołujących kaszel, dlatego nie powinno się z niej korzystać w nocy¹.

Uporczywy kaszel w nocy – możliwe przyczyny

Zarówno kaszel suchy, jak i mokry, występujący nocną porą, może mieć związek z układem oddechowym i wynikać z dotykających go chorób. Kaszel może być przede wszystkim objawem infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych, rzadziej efektem zakażenia bakteriami. Ataki kaszlu w nocy mogą też być charakterystyczne dla takich chorób jak^1,2:

• zapalenie krtani lub tchawicy,
• zapalenie oskrzeli,
• zapalenie płuc,
• alergia (alergenem mogą być np. pyłki roślin),
• krztusiec,
• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
• astma oskrzelowa.

Przyczyną nocnego kaszlu może być też spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Taki kaszel najczęściej przybiera przewlekły charakter i jest groźny ze względu na chorobę, z jaką się może wiązać. Męczący kaszel pojawia się też u palaczy i osób narażonych na wdychanie chemikaliów.

Mokry czy suchy kaszel w nocy? Rozpoznanie

Kaszel w nocy może nie tylko mieć wiele przyczyn, ale też różny charakter. Wyróżnia się dwa jego rodzaje: kaszel mokry (produktywny) i kaszel suchy. Mokry kaszel od suchego różni się tym, że przebiega z odkrztuszaniem wydzieliny z dróg oddechowych. Wydzielinę tą określa się mianem plwociny lub flegmy. Kaszel produktywny jest poza tym głębszy i ma bulgoczący wydźwięk, a suchy jest bardziej bolesny i “drapiący”².

Domowe sposoby na męczący kaszel w nocy

Kaszel potrafi być bardzo uporczywy i mocno dać się we znaki, a przez to utrudniać normalne funkcjonowanie, dlatego do walki z nim warto zastosować domowe sposoby leczenia. Polecane metody to przede wszystkim^3,4:

• stosowanie dostępnych bez recepty leków przeciwkaszlowym na kaszel suchy i wykrztuśnych na mokry, a także picie naturalnych mikstur, np. syropu z cebuli,
• robienie inhalacji z soli fizjologicznej lub olejków eterycznych,
• dbanie o odpowiednie nawodnienie poprzez picie dużych ilości wody,
• smarowanie klatki piersiowej i pleców maścią o rozgrzewającym działaniu,
• nawilżanie powietrza w domu przy pomocy specjalnych nawilżaczy i częste wietrzenie pomieszczeń,
• przyjmowanie odpowiedniej pozycji ciała do snu z lekko uniesioną głową (pozycja leżąca na płasko może nasilać kaszel).

Podczas domowego leczenia należy cały czas obserwować charakter kaszlu. Jeśli przynosi ono efekt, można je kontynuować i nie ma powodu do obaw. W przeciwnym razie należy skonsultować się z lekarzem, wykonać odpowiednie badania, a jeśli to konieczne, rozpocząć specjalistyczne leczenie. Pamiętajmy bowiem, że nocne napady kaszlu mogą wskazywać na różne choroby, które trzeba leczyć.

Na zlecenie marki Deflegmin.

Bibliografia:

1. Sałacki A., Kaszel, Medycyna po dyplomie, 2017 (witryna internetowa: https://podyplomie.pl/medycyna/27865,kaszel (dostęp: 2023.02.07.)).
2. Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp: 2023.02.07.)).
3. Skotnica B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,zapalenie-gardla-i-angina (dostęp: 2023.02.07.)).
4. Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Krenke K. i in., Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ, Lekarz POZ, 4/2016.