Alergie pokarmowe u dzieci: Jak powstają? Kiedy się zaczynają? Czy można z nich wyrosnąć?
Alergie wszelkiego rodzaju nękają ludzi od dawna, jednak naukowcy zgodnie twierdzą, że dopiero od połowy lat siedemdziesiątych zaczęły występować w coraz większym natężeniu. Wcześniej raczej były to sporadyczne przypadki. Obecnie szacuje się, że nawet co piąta osoba dotknięta jest jakąś alergią. Przez ostatnich 20 lat liczba Europejczyków, którzy borykają się z różnego rodzaju uczuleniami wzrosła aż trzykrotnie! Co jest tego przyczyną?
Powodem jest przede wszystkim coraz bardziej zanieczyszczone środowisko. Naukowcy podejrzewają, że nasze organizmy wykazują również niższą odporność niż dawniej. Ma na to wpływ powszechne stosowanie leków, które działają na nas już od chwili poczęcia – za pośrednictwem mamy przyjmującej witaminy czy antybiotyki.
Na szczęście medycyna coraz lepiej sobie radzi z leczeniem alergii. Środki coraz nowszych generacji pomagają minimalizować objawy, a przy dbaniu o odpowiednią dietę, da się je wyeliminować niemal zupełnie.
Co z alergiami pokarmowymi u dzieci?
Europejskie Towarzystwo Pediatrycznej Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia szacuje, że alergią pokarmową dotknięte jest od dwóch do dziesięciu procent populacji europejskich dzieci. Dlaczego zatem alergie pokarmowe wydają się być bardziej powszechne? Głównie ze względu na to, że często dolegliwości występujące po spożyciu danych pokarmów nie są zgodne z medyczną definicją alergii. Nietolerancje pokarmowe mogą mieć podłoże immunologiczne lub nieimmunologiczne (nie związane z układem odpornościowym). Według Światowej Organizacji Alergologicznej (WAO) za 15 lat immunologiczne uczulenia pokarmowe dotknął połowę europejskiego społeczeństwa.
Jak powstaje alergia?
Układ odpornościowy zdrowego człowieka reaguje negatywnie na wirusy, grzyby, bakterie i inne szkodliwe drobnoustroje. W przypadku alergii, układ immunologiczny pobudzany jest przez czynniki, które zdrowemu człowiekowi nie szkodzą. Należą do nich pyłki roślin, składnik jakiegoś pożywienia, całe grupy produktów spożywczych, kurz, roztocza, zwierzęca sierść. Organizm osoby chorej na alergię rozpoznaje je jako wrogie mu i dąży do ich zniszczenia. Alergen sprawia, że układ odpornościowy produkuje przeciwciała nazywane przeciwciałami IgE. Zaczynają się pojawiać objawy toczącej się walki, organizm reaguje kaszlem, katarem, łzawieniem z oczu, wysypką, a czasami nawet i gorączką.
Alergie mają najczęściej podłoże genetyczne. Jeżeli jedno z rodziców jest alergikiem, istnieje nawet 40% szans, że dziecko odziedziczy tę skłonność. Na alergie mają zwiększone szanse również wcześniaki.
Sprawdź: Kalendarz pylenia
Kiedy zaczynają się alergie?
Pierwsze objawy alergii pojawiają się we wczesnym dzieciństwie. Mogą na nie zachorować nawet niemowlęta, do których organizmu alergeny przedostają się wraz z mlekiem matki. W późniejszym okresie alergie często pojawiają się, gdy dieta dzieci jest rozszerzana. Układ pokarmowy maluszków jest niedojrzały i nie umie jeszcze sam bronić się przed substancjami, które mogą powodować uczulenie. Z łatwością alergeny przedostają się z jelit do krwi, gdzie zostają namierzone przez układ odpornościowy, który natychmiast zaczyna je zwalczać. Dopiero koło 4. roku życia bariery chroniące układ pokarmowy przed substancjami uczulającymi pozwalają nabyć odporność na alergeny.
Pierwsze objawy alergii
- Ze strony skóry: najczęstszym objawem alergii jest atopowe zapalenie skóry. Często pojawiają się swędzące wysypki, obrzęki, a skóra się łuszczy i schodzi;
- Ze strony układu oddechowego: dziecko kaszle, ma przewlekły katar, świszczący oddech. Czasami pojawia się astma na tle alergicznym;
- Ze strony układu pokarmowego: maluszka męczą częste biegunki na przemian z zatwardzeniami, pojawiają się bóle brzucha i wyjątkowo wonne bąki. Mogą temu towarzyszyć nudności, a nawet wymioty;
- Objawy ogólne: maluch może rosnąć wolniej niż jego rówieśnicy, ma anemię, często jest zmęczony, apatyczny, senny
U niemowląt najczęściej dominują objawy ze strony układu pokarmowego oraz skóry. Astma, problemy ze świszczącym oddechem i duszności dopadają dzieci około trzeciego roku życia. Przewlekły katar i kaszel pojawiają się po piątych urodzinach.
Sprawdź: Czym jest egzema u dzieci?
Alergia krzyżowa
Alergeny posiadają tzw. epitopy. Są to ich fragmenty, który łączą się z przeciwciałami. Wywołuje to reakcję organizmu w postaci uczulenia. Badania wskazują, że wiele różnych od siebie alergenów ma bardzo podobne epitopy. Z uwagi na to, alergie łączą się. Jeżeli maluch jest uczulony na pyłki traw, to będzie również reagował negatywnie na arbuzy i pomidory, ponieważ ich epitopy są identyczne. Poniżej przedstawiamy listę najpowszechniej występujących alergenów, które reagują ze sobą zazwyczaj w układzie krzyżowym:
- pyłek leszczyny, dębu, pyłek brzozy, orzech laskowy;
- pyłek traw, arbuz, pomidor, mąka;
- pyłek bylicy, seler, marchew;
- pyłek drzew oliwnych, pyłek jesionu, pyłek bzu;
- roztocze kurzu domowego, skorupiaki, owoce morza;
- pióra, jajo kurze, mięso kurze;
- sierść kota, mięso wieprzowe;
- migdały, awokado, kiwi, ananas, mango, banany, grejpfruty, seler;
- mleko krowie, owcze, kozie, mięso wołowe;
- jabłko, brzoskwinie, morele, gruszki, wiśnie, śliwki, czereśnie;
- pietruszka, seler, koper, kminek, marchew;
- ogórki, dynia, melon, arbuz, cukinia;
- groszek, soja, soczewica, orzeszki ziemne;
- cebula, szczypiorek, czosnek, por.
Alergia pokarmowa: Co najczęściej uczula?
Niemal wszystko można zaliczyć do alergenów. Wszystko zależy od tego, co nasz organizm uzna za wroga. Reakcję uczuleniową potrafią wywołać nawet najzdrowsze, najniewinniej wyglądające rzeczy, takie jak marchew, jabłka czy pieczywo.
Alergenami, na które uczulenia występują najczęściej są:
- Mleko krowie – przy produktach i przetworach mlecznych problem leży w białku zawartym w nich. Jeżeli maluch jest uczulony na mleko krowie to prawdopodobnie będzie również uczulony na mleko kozie i owcze, ponieważ alergeny ich są prawie identyczne. Alergie na produkty mleczne charakteryzują się tym, że większość maluchów z nich wyrasta, koło 7-10 roku życia dzieci mogą je normalnie spożywać.
- Jajka – w jajkach uczulenie najczęściej wywołuje białko, uczulenia na żółtka zdarzają się stosunkowo rzadko. Jajka to kolejny produkt, który uczula tylko małe dzieci, a z czasem alergia zanika.
- Wieprzowina i wołowina – to rodzaje mięsa, które najczęściej wywołują uczulenie. Zazwyczaj pozostaje ono na całe życie.
- Ryby i owoce morza – powszechne jest uczulenie na wiele rodzajów ryb na raz, rzadziej zdarzają się przypadki uczulenia na pojedynczy gatunek. Reakcja na alergen jest obecna przez całe życie. Do uczulenia na ryby i owoce morza należy podchodzić z dużą dozą rozwagi, ponieważ konsekwencje mogą być bardzo poważne – może nawet dojść do wstrząsu anafilaktycznego.
- Cytrusy, truskawki, maliny – te owoce uczulają najczęściej. Niestety alergia na nie pozostaje na całe życie. Alergeny owoców giną w wysokich temperaturach, osoba uczulona może więc jeść pieczone ciasta z dodatkiem zakazanych w formie surowej owoców.
- Orzechy i orzeszki ziemne – to jedna z najniebezpieczniejszych grup alergenowych. Nawet niewielka ilość składnika uczulającego wiąże się z wysokim wstrząsem ostrej reakcji alergicznej.
Czy alergia pokarmowa może minąć? Czy można z niej wyrosnąć?
Według Światowej Organizacji Alergologicznej (WAO) połowa dzieci z alergią na białko mleka krowiego nabywa tolerancję przed ukończeniem drugiego roku życia. Przed ukończeniem trzeciego, alergii tej pozbywa się 87%, a w piątym roku – 92%. W “walce z alergią” potrzebna jest jednak zbilansowana dieta.
Źródła:
- “Uczta Małego Alergika” – Katarzyna Błażejewska-Stuhr, Wydawnictwo Zwierciadło Sp. z o.o., Warszawa 2019
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Niemowlę
- Zdrowie niemowlaka
- Choroby niemowląt
- Alergie pokarmowe u dzieci: Jak powstają? Kiedy się zaczynają? Czy można z nich wyrosnąć?
Afty u dzieci – jak je rozpoznać i leczyć?
Niewielkie, ale bolesne pęcherzyki nazywane aftami to częste schorzenie pojawiające się w jamie ustnej – zarówno u dzieci, jak i u doroslych. W większości przypadków afty znikają same, czasami jednak...
Czytaj dalej →Syndrom dziecka potrząsanego: wystarczą sekundy, by spowodować śmierć dziecka!
Syndrom dziecka potrząsanego może prowadzić do silnego kalectwa, a nawet śmierci. Może dojść do niego nawet wtedy, gdy zbyt szybko i mocno bujamy maluszka. Wystarczy zaledwie 5 sekund, by spowodować...
Czytaj dalej →Grypa żołądkowa
Rota wirus: Zmora rodziców Grypa żołądkowa to choroba wywołana przez wirusy rota. Z tradycyjną, dobrze znaną grypą ma jednak niewiele wspólnego. Powoduje najczęściej dziecięcą biegunkę. Przebieg, zagrożenia oraz zapobieganie Gdy...
Czytaj dalej →Bezdech senny u dzieci i dorosłych [przyczyny, diagnostyka i leczenie]
Bezdech senny to zaburzenie snu, które dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych. W czasie bezdechu występuje chwilowy zanik przepływu powietrza przez drogi oddechowe, co prowadzi do upośledzenia wymiany oddechowej w płucach....
Czytaj dalej →Kręcz szyi u niemowląt
Jak leczyć kręcz szyi u niemowlaka? Kręcz szyi u niemowlaka to jeszcze nie koniec świata. Jeśli Twoje dziecko cierpi na tę wadę, nie panikuj – skup się na tym, jak...
Czytaj dalej →Ropiejące oczko u niemowlaka i noworodka
Ropiejące oczko u niemowlaka bywa bagatelizowane przez młodych rodziców. Wydaje się im, że to normalny, przejściowy stan i nie zdają sobie sprawy, że przyczyną może być infekcja bakteryjna, która wymaga...
Czytaj dalej →Łojotokowe zapalenie skóry u dzieci
Chociaż łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) kojarzone jest głównie jako choroba dorosłych, okazuje się, że nie omija ona także najmłodszych. Nie należy do rzadkości wśród niemowląt. Zazwyczaj udaje się ją wyleczyć...
Czytaj dalej →Skaza białkowa u niemowlaka: dieta mamy i dziecka
Co to jest skaza białkowa i jakie są jej objawy? Jak bardzo szkodliwa jest dla organizmu dziecka? Ile trwa? I co wspólnego ma z AZS? Skaza białkowa u dzieci: co...
Czytaj dalej →To proste! 3 kroki, dzięki którym łatwiej poradzisz sobie z AZS
Liczba dzieci z alergią i atopią dramatycznie wzrasta. W Polsce na Atopowe Zapalenie Skóry (AZS) choruje średnio dwoje na dziesięcioro dzieci. Wprawdzie choroba jest dziedziczna i uwarunkowana genetycznie, ale nie...
Czytaj dalej →Mukowiscydoza [objawy choroby, przyczyny, dziedziczenie i leczenie]
Co to jest mukowiscydoza? Na czym polega mukowiscydoza? Jakie są objawy mukowiscydozy? Ile żyją ludzie z mukowiscydozą? Czy mukowiscydoza jest uleczalna? Mukowiscydoza – co to? Czy mukowiscydoza jest uleczalna? Mukowiscydoza...
Czytaj dalej →Dysplazja stawów biodrowych
Szerokie pieluchowanie to sposób nakładania pieluszki niemowlęciu. Ma ona za zadanie podtrzymywanie stawów biodrowych dziecka we właściwej pozycji, jeżeli malucha dotknęła dysplazja stawów biodrowych. Dysplazja stawów biodrowych u niemowląt Szacuje się,...
Czytaj dalej →Po jakim czasie spada gorączka po lekach przeciwgorączkowych?
Młodzi rodzice, których maluch po raz pierwszy zachorował i wysoko gorączkuje, martwią się, że podawane przez nich leki nie działają wystarczająco szybko. Tymczasem to, po jakim czasie działa lek przeciwgorączkowy...
Czytaj dalej →Smoczek ortodontyczny: jak wybrać dobry smoczek ortodontyczny?
Część rodziców uważa, że smoczek pomaga dziecku zasnąć i uspokaja je. Inni przekonują, że dzieci nie potrzebują smoczków, a wręcz że wykrzywiają one zgryz. Tymczasem istnieją specjalne smoczki ortodontyczne, prostujące krzywy zgryz...
Czytaj dalej →Mykoplazma: bakteria wywołująca zapalenie płuc. Objawy i leczenie choroby
Mykoplasma to bakteria, która wywołuje zakażenia dróg oddechowych i zapalenie płuc. Choroba może pojawić się w każdym wieku, ale szczególnie narażone są na nią małe dzieci. Do zakażenia dochodzi drogą...
Czytaj dalej →Rumień zakaźny u dzieci. Jak go rozpoznać? Objawy mogą wprowadzać rodziców w błąd
Rumień zakaźny to jedna z tych chorób, które często atakują we wczesnym dzieciństwie, chociaż dorośli również mogą zarazić się tym wirusem. Chociaż jednym z najbardziej charakterystycznych objawów jest czerwona wysypka,...
Czytaj dalej →Stało się! Lekarz potwierdził “diagnozy” teściowej
Wczoraj Zuzia skończyła 7 miesięcy. Tak się złożyło, że tego samego dnia miała kolejne szczepienie. Szczepienia wiążą się z ważeniem, mierzeniem i ogólnym bilansem niemowlaka. Bilans wykazał, że Zuzia ma...
Czytaj dalej →Ślub i wesele w niedzielę
Coraz częściej spotykam się wśród znajomych i nie tylko z przyjęciami weselnymi organizowanymi w niedzielę. Zaczęło mnie zastanawiać, czemu tak wzrosła ilość “niesobotnich” wesel i jakie są zalety oraz wady...
Czytaj dalej →Dzieci na weselu
Zamierzasz wyprawić huczne wesele. Zapraszasz więc gości. Goście weselni to zazwyczaj osoby dorosłe, ale wiele z tych osób ma już swoje dzieci. Prosząc osoby dorosłe na wesele ważne jest by...
Czytaj dalej →