Doula w Polsce to wciąż zawód, który wzbudza konsternację. Wiele osób nie wie, czym zajmuje się doula, jakie są jej kompetencje i w jaki sposób może pomóc przyszłej matce. Czy doula to towarzyszka porodu, jakiej szukasz?
Kim jest doula?
Określenie “doula” pochodzi ze starogreckiego, w którym oznacza “służącą” lub “służącą kobiecie”. Doula to piastunka młodej mamy, powierniczka, towarzyszka porodu. Służy poradą, wsparciem duchowym i fizycznym, daje poczucie bezpieczeństwa i matczyno-siostrzaną więź.
Doula to kobieta doświadczona w macierzyństwie. Jej zadaniem jest wspieranie kobiet ciężarnych i młodych matek. Wiedza douli, a także cechująca ją empatia pomagają przetrwać najtrudniejsze chwile, cieszyć się oczekiwaniem na dziecko, przejść przez poród w towarzystwie zaufanej osoby i rozwiać wszelkie wątpliwości związane m.in. z laktacją.
Warto jednak wiedzieć, że doula w Polsce, podobnie jak i w większości krajów, nie ma uprawnień medycznych. To osoba, która co prawda powinna ukończyć kurs zawodowy, ale w przeciwieństwie do wykwalifikowanej położnej, nie może prowadzić samodzielnie ciąży, zlecać badań i ponosić odpowiedzialności za stan zdrowia ciężarnej. Z tego powodu doule współpracują najczęściej z położnymi. Prowadzą indywidualną działalność, która nie jest refundowana przez NFZ – z ich usług korzysta się prywatnie.
Zobacz też: Lewatywa przed porodem – zalety i wady lewatywy przed porodem
Dula przy porodzie – dlaczego warto przemyśleć jej obecność?
Ponieważ zawód douli nie jest jeszcze tak znany w Polsce, jak na Zachodzie lub w bardziej tradycjonalistycznych kulturach, nie wszyscy wiedzą, że doula może być obecna w trakcie rozwiązania – nie tylko w przypadku porodu domowego, ale także szpitalnego. Według wielu badań prowadzonych przez fundacje kobiece i towarzystwa działające na rzecz wspierania porodów fizjologicznych, dula przy porodzie może znacząco poprawić komfort rodzącej. Zarówno pod względem psychologicznym, jak i jednostkowego doświadczania bólu.
Zobacz również: Pochwa po porodzie [higiena, pielęgnacja, leczenie]
Poród z doulą
Aby zrozumieć, w jaki sposób obecność douli może wpływać na lepsze samopoczucie rodzącej, warto znać pewne mechanizmy psychologiczne charakterystyczne dla kobiet. Liczne badania, np. przeprowadzone przez zespół naukowców pod kierownictwem doktora Elliotta Albersa, dyrektora Centrum Neuronauki Behawioralnej na uniwersytecie stanu Georgia (Stany Zjednoczone) wskazują, że relacje między kobietami silnie oddziałują na ich poczucie szczęścia. Im więcej interakcji z przyjaciółkami i zaufanymi kobietami, tym większe poczucie zadowolenia, szczęścia i bezpieczeństwa. Związane jest to z większą wrażliwością na działanie oksytocyny, tzw. hormonu przywiązania. Jest to hormon, który przyszłym mamom najczęściej kojarzy się z nienarodzonym dzieckiem i laktacją. Poziom oksytocyny wzrasta w czasie ciąży, aby tuż przed porodem osiągnąć bardzo wysoki poziom, co jest jednym z czynników indukujących rozwiązanie. Oksytocyna pomaga w przetrwaniu dolegliwości bólowych związanych z porodem, a następnie w budowaniu więzi z noworodkiem.
Hormon ten wytwarzany jest także w relacjach między kochankami i przyjaciółmi. Aktywuje on tę samą część mózgu, która nazywana jest tzw. ośrodkiem nagrody. Psychologowie są zdania, że dla zachowania równowagi emocjonalnej, kobiety powinny spędzać jak najwięcej czasu z innymi bliskimi im kobietami. Co ciekawe, jest to ważniejsze dla nich, niż w przypadku mężczyzn, którzy – chociaż także są wystawieni na działanie oksytocyny – wydają się na nią mniej wrażliwi.
Poród jest bez wątpienia stresującą sytuacją – szpital, nieznane osoby, medyczna terminologia, a dodatkowo ból sprawiają, że kobiety obawiają się tego wydarzenia. Obecność douli, z którą kobieta nawiązała relację w miesiącach poprzedzających poród, przynosi ukojenie i stabilizację.
Dula przy porodzie:
- może wpływać na skrócenie czasu trwania porodu (według badań nawet o 25%),
- pomaga przyszłej mamie w uzyskaniu naturalnej równowagi, przez co zmniejsza się potrzeba sięgania po medyczne środki przeciwbólowe,
- zmniejsza ryzyko wystąpienia konieczności interwencji medycznej, na przykład przeprowadzenia cesarskiego cięcia powodowanego panicznym strachem przed porodem,
- zmniejsza ryzyko konieczności nacięcia krocza, poprzez stosowanie naturalnych technik jak masaż, aromaterapia, techniki relaksacyjne,
- pomaga w kształtowaniu relacji między przyszłymi rodzicami, a także przyszłymi rodzicami i dzieckiem,
- zmniejsza ryzyko występowania problemów laktacyjnych, poprzez odpowiednią edukację ciężarnej, wspieranie jej radą,
- zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji poporodowej, która często powodowana jest poczuciem niezrozumienia młodej matki. Depresja poporodowa nierzadko związana jest nie tylko z naturalnym baby bluesem (fizjologiczne zjawisko spadku poziomu hormonów szczęścia po porodzie), ale także czynnikami środowiskowymi, jak brak wsparcia emocjonalnego w nowej roli,
- zmniejsza poczucie strachu i niepewności rodzącej kobiety, a następnie młodej matki.
Czego dula przy porodzie nie może robić?
Przede wszystkim, doula nie jest uprawniona do odbioru porodu. Zgodnie z najnowszymi prawami kobiety rodzącej, ma ona prawo do wyboru osoby towarzyszącej w trakcie porodu: partnera, matki, przyjaciółki, czy właśnie douli. Nie wszystkie jednak szpitale równie chętnie podchodzą do obecności douli przy porodzie, jak do obecności męża. Związane jest to z krążącymi historiami o konfliktach na linii doula-położna i nadmierną próbą wpływania na przebieg porodu przez nieuprawnioną do tego osobę. Jeśli zatem zależy nam na obecności douli przy porodzie, warto wcześniej dowiedzieć się, jakie zwyczaje panują w tym względzie w wybranym przez nas szpitalu lub domu narodzin.
Doula – role, które pełni
- towarzyszka porodu,
- powierniczka najskrytszych lęków, ale także radości przyszłej i młodej mamy,
- doświadczona doradczyni w sprawach fizjologicznych, w tym laktacyjnych.
Sprawdź: Położna w ciąży i przy porodzie. Kto może skorzystać z bezpłatnej opieki położnej?
Doula w Polsce – zawód, status prawny, cennik
Od stycznia 2015 roku, doula w Polsce jest prawnie zarejestrowanym zawodem. Jednak to, kim są doule w świetle prawa, nie do końca pokrywa się z postrzeganiem douli przez największe w Polsce stowarzyszenie (DOULA). Z perspektywy przyszłej matki nie są to jednak znaczące różnice, które miałyby wpłynąć na ogólne postrzeganie zawodu. Drobne niejasności są za to istotne dla osób, które potencjalnie byłyby zainteresowane rozpoczęciem kariery w tym zawodzie.
Zobacz też: Masaż krocza przed porodem: Jak przygotować krocze do porodu?
Jak zostać doulą?
Aby zostać certyfikowaną doulą, należy odbyć kurs organizowany przez jedno ze stowarzyszeń – np. wspomniane już DOULA, funkcjonujące przy fundacji Rodzić Po Ludzku. Aby zostać doulą, trzeba posiadać szereg indywidualnych kompetencji miękkich. Nie jest to zawód, jak każdy inny – wymaga empatii, doświadczenia rodzicielskiego i chęci niesienia pomocy. Przyszłe doule powinny dodatkowo znać fizjologię porodu wraz z jego kolejnymi fazami i rolą bólu. Bez wątpienia powinny być opanowane i odpowiedzialne oraz posiadać umiejętność oddzielania ewentualnych prywatnych traumatycznych doświadczeń od pomocy rodzącym.
Doula – cennik
Cenniki usług douli mogą różnić się w zależności od jej doświadczenia, ilości ukończonych kursów, dyspozycyjności i miejsca zamieszkania. Najczęściej sprzedawane są w pakietach, które obejmują kilka wizyt przed i po porodzie (ok. 1000-2000 złotych), indywidualne warsztaty z chustowania (150-200 złotych za zajęcia), partnerskie szkoły rodzenia (500-600 złotych za kurs), konsultacje laktacyjne (od 150 zł za spotkanie), naukę masażu Shantala (150 złotych za spotkanie). Obecność douli przy porodzie może kosztować od kilkuset złotych do 2 tysięcy. Często jednak cena ta pokrywa także pewną ilość spotkań poprzedzających poród.
Sprawdź: Tyłozgięcie macicy a ciąża i poród naturalny
Czym kierować się przy wyborze douli?
Wybierając doulę postaraj się odpowiedzieć na pytania:
- czy nasze charaktery są zgodne?
- czy dobrze czuję się w jej towarzystwie?
- czy mamy podobne poglądy na kwestie związane z bólem porodowym, laktacją?
- czy doula umie porozumieć się z moim partnerem?
- czy jestem w stanie zaufać douli?
Jednocześnie warto pamiętać, że bardzo szeroki jest również dostęp do profesjonalnych usług położniczych. Jeśli zatem z jakichś przyczyn doula nie wydaje nam się odpowiednim rozwiązaniem, możemy zastanowić się nad wynajęciem położnej do porodu – najlepiej, aby była to ta sama położna, która jest położną środowiskową.
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Ciąża
- Poród
- Doula przy porodzie – doświadczona towarzyszka młodej mamy
Poród trumienny – czym jest to zjawisko? Kiedy do niego dochodzi?
Poród trumienny to pojęcie, które już na pierwszy rzut oka budzi grozę, ale i ciekawość. Naturalne skojarzenia ze śmiercią są całkowicie uzasadnione, ale i słuszne. Nie chodzi tu bowiem o...
Czytaj dalej →Ruchy dziecka przed porodem
Czy wzmożone ruchy dziecka przed porodem są powodem do niepokoju? Jak zachowuje się dziecko przed porodem i jakie są oznaki tego, że rozwiązanie ciąży jest tuż tuż? Ruchy dziecka przed porodem Chyba...
Czytaj dalej →Te 5 rzeczy warto zrobić przed porodem!
Przyjście na świat dziecka jest jednym z najważniejszych wydarzeń w życiu każdego rodzica. Ze względu na wagę tego wydarzenia, trudy porodu oraz zmiany, które on wprowadzi rodzice, a przede wszystkim...
Czytaj dalej →8 pytań przed porodem
Poród coraz bliżej, a atmosfera staje się nerwowa? Z pewnością w Twojej głowie kołacze mnóstwo pytań i pojawiły się wątpliwości, o których wcześniej nie myślałaś. Jeśli dotyczą one wyników Twoich...
Czytaj dalej →Pochwa po porodzie [higiena, pielęgnacja, leczenie]
Obawiasz się, że Twoja pochwa po porodzie nie będzie już taka sama? Spokojnie. Narządy rodne po porodzie potrzebują czasu, aby się zregenerować. Warto wiedzieć, że można ten proces wspomagać, jednak...
Czytaj dalej →Co czuje dziecko podczas porodu?
Poród: zakończenie Waszych dziewięciu miesięcy razem, rozpoczęcie kolejnego, jeszcze lepszego etapu. Prawdopodobnie najważniejsze wydarzenie w życiu każdej kobiety , a dla malucha jedno z najsilniejszych wrażeń w całym jego przyszłym życiu,...
Czytaj dalej →Jak szybko urodzić? Oto sposoby na złagodzenie bólu porodowego
Jak urodzić szybko i bezboleśnie? To bardzo indywidualna kwestia. Niektóre kobiety odczuwają silne bóle przez wiele godzin i akcja porodowa przebiega niespiesznie, u innych poród może potoczyć się błyskawicznie, jeszcze zanim...
Czytaj dalej →Poród pośladkowy – siłami natury czy poprzez cięcie cesarskie?
Co oznacza poród pośladkowy? Poród pośladkowy, a właściwie poród miednicowy, to sytuacja, w której na świat w pierwszej kolejności przychodzą pośladki płodu, a nie główka. W dobie monitorowania wszystkich ciężarnych...
Czytaj dalej →Dlaczego kobiety zabierają grzebień do porodu? Odpowiedź może zaskakiwać
Chociaż ciąża to dla wielu kobiet wyjątkowy i bardzo radosny moment, to jednak wizja porodu i związanego z nim bólem potrafi budzić obawy i spędzać sen z powiek. Zazwyczaj rodzące...
Czytaj dalej →Poród francuski – co to jest i na czym polega?
Poród francuski po raz pierwszy przeprowadzono w Polsce 7 marca 2020 roku w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Olsztynie. Wcześniej był on wykonywany w placówkach na terenie Francji oraz Izraela. Metoda...
Czytaj dalej →Poród: Oczekiwania a rzeczywistość. Co najczęściej zaskakuje przyszłą mamę?
Oczekiwanie na poród z pewnością jest ekscytującym, ale również i stresującym przeżyciem – szczególnie, jeśli czekasz na pojawienie się na świecie swojego pierwszego dziecka. Nie każda przyszła mama ma w...
Czytaj dalej →Poród bliźniaków: 8 pytań, które zadają sobie mamy bliźniaków
Każdy poród jest dla kobiety nie lada wyzwaniem, a co dopiero poród bliźniaczy. Poród wiąże się z ogromnym wysiłkiem i bólem związanym ze skurczami i wydostawaniem się malucha na świat....
Czytaj dalej →Kiedy ciąża jest donoszona?
Kobieta spodziewająca się dziecka może sobie zadawać pytanie, kiedy ciąża jest donoszona. Sam termin donoszona ciąża brzmi nieco tajemniczo i nie każda przyszła mama potrafi go zinterpretować. Jego znajomość okaże się jednak...
Czytaj dalej →Pępowina [Budowa, Funkcje, Zagrożenia]
Pępowina odgrywa kluczową rolę w prawidłowym przebiegu ciąży. Jest swoistym połączeniem między matką a płodem i zapewnia dziecku niezbędne do jego rozwoju tlen i składniki odżywcze. Zburzenia w budowie lub...
Czytaj dalej →Nacięcia krocza przy porodzie siłami natury
Nacięcie krocza? O co chodzi? Nacięcie krocza jest działaniem wzbudzającym strach w przyszłych mamach. Jest one procedurą wykonywaną tylko w drugim okresie porodu i przy występujących wskazaniach medycznych. Nie jest...
Czytaj dalej →Piosenka na pierwszy taniec – Jaką piosenkę na pierwszy taniec wybrać?
Młode pary często zastanawiają się jaką piosenkę wybrać na pierwszy taniec. Wybór wcale nie jest taki prosty. Piosenka na pierwszy taniec powinna wyrażać pozytywne emocje i pokazywać nasze uczucia. Piosenka...
Czytaj dalej →Suknia ślubna
Suknia ślubna: wymarzona, wyśniona, albo wręcz przeciwnie – wielki znak zapytania. Podpowiadamy, jaki fason sukni ślubnej będzie najlepszy i na co zwrócić uwagę podczas przymiarek. Decyzja dotycząca wyboru sukni ślubnej jest jedną...
Czytaj dalej →LEGO matematyka: Ułamki na klockach LEGO
Jednym z punktów na mojej “Ojcowskiej Bucket List” jest zarażenie córki miłością do matematyki. Sporym sukcesem będzie brak jej niechęci do tego przedmiotu. Tak się złożyło, że trafiłem dziś na...
Czytaj dalej →