Stan przedrzucawkowy w ciąży – czy powinnaś się go obawiać?
Stan przedrzucawkowy to jedno z bardziej niebezpiecznych powikłań w ciąży. W zależności od źródeł, ocenia się, że występuje on u 1 – 15% ciężarnych. Preeklampsja, zwana stanem przedrzucawkowym jest zjawiskiem, którego obawia się wiele przyszłych matek.
Co zrobić, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się takiego powikłania? Przede wszystkim warto zapoznać się z tematem jeszcze w okresie planowania poczęcia oraz wykonać odpowiednie badania. Dotychczas przyczyny stanu przedrzucawkowego nie są do końca jasne. Istnieje kilka hipotez, wyłoniono również grupy ryzyka, u których możliwość wystąpienia preeklampsji jest większa niż w przypadku pozostałych kobiet.
Stan przedrzucawkowy – co to tak naprawdę jest?
Stanem przedrzucawkowym nazywamy sytuację, w której kobieta ciężarna wykazuje szereg objawów związanych z występującym w ciąży m.in. nadciśnieniem tętniczym. Stan ten zwykle występuje w trzecim trymestrze ciąży i może trwać nawet do kilku tygodni po porodzie.
Ciśnienie krwi w ciąży powinno wynosić poniżej 140/90mmHg. Czyli tyle, ile wskazują normy dla pozostałej populacji. Fizjologicznie w ciąży ciśnienie krwi, za sprawą progesteronu (hormonu wydzielanego w znaczących ilościach z czasie ciąży) zwykle ulega zmniejszeniu. Dzieje się tak, ponieważ paradoksalnie łożysko dostarczające do płodu składniki odżywcze oraz tlen jest wówczas bardziej wydolne. Problem pojawia się wtedy, gdy łożysko zagnieździ się w sposób nieprawidłowy.
Rosnący zarodek (zwłaszcza jego mózg) „domaga się” pożywienia, ponieważ dostaje je w niewystarczających ilościach. Organizm matki dostaje wówczas sygnały, aby zwiększyć przepływ krwi. Skutkiem tego jest wzrost ciśnienia tętniczego, który w sytuacji osiągania znacznych i przewlekle trwających wartości zaburza prawidłową pracę narządów kobiety.
Do objawów stanu przedrzucawkowego zaliczamy:
- podwyższone ciśnienie > 140/90mmHg (przewlekle lub skokowo)
- obrzęki (zatrzymanie wody w organizmie)
- białkomocz (powyżej 500mg/dobę)
- bóle i zawroty głowy
- siniaki (zaburzenia krzepnięcia – wynikające z nieprawidłowej pracy wątroby)
- bóle w nadbrzuszu
- zaburzenia widzenia
- nadwrażliwość na światło
- duszność, niepokój
Warto dodać, że objawy są czasem niespecyficzne. Do rozpoznania stanu przedrzucawkowego nie musi być obecny białkomocz. Dotychczasowe badania wykazały bowiem, że u ok 30% pacjentek z preeklampsją nie wykryto nadmiernego wydzielania białka z moczem.
Czy powinnaś się obawiać, że preeklampsja wystąpi u Ciebie?
Aktualnie ilość zgromadzonych danych na temat tego powikłania pozwala wysnuć tezę, że stan przedrzucawkowy może być uwarunkowany różnymi czynnikami. Jeżeli objawy wystąpią przed 34 tygodniem ciąży – mówi się o przyczynie „łożyskowej” (opisanej powyżej). Rozpoznanie preeklampsji po 34 tygodniu ciąży wiązane jest z zaburzeniami w stanie zdrowia matki. Warto zwrócić szczególną uwagę na przebieg swojej ciąży w sytuacji, gdy dotyczy Ciebie jedno lub więcej wymienionych poniżej stwierdzeń:
- Jesteś młoda mamą (zaszłaś w ciążę będąc poniżej 20 r.ż.)
- Jesteś mamą, która ma ponad 35 lat i dotychczas jeszcze nie rodziłaś
- Twój ostatni poród miał miejsce ponad 10 lat temu
- Masz nadmierną masę ciała (BMI > 35kg/m2)
- Chorujesz na cukrzycę
- Jest to Twoja pierwsza ciąża
- Masz niesprawne nerki
- Twoja ciąża jest mnoga
- Masz skoki ciśnienia/ nadciśnienie tętnicze w ciąży
- Chorujesz na toczeń rumieniowaty układowy
- Wiesz, że u kobiet w Twojej rodzicie występował stan przedrzucawkowy
- W poprzednich ciążach stwierdzono u Ciebie stan przedrzucawkowy lub rzucawkę lub nadciśnienie tętnicze
- Jesteś w ciąży wielopłodowj
Także jeżeli w Twoim organizmie toczy się stan zapalny lub jesteś źle odżywiona (niedobory wapnia, witaminy C oraz E) ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego jest u Ciebie większe.
Co zrobić, jeżeli jesteś w grupie ryzyka?
Będąc w grupie ryzyka może, ale nie musi się rozwinąć u Ciebie stan przedrzucawkowy. Przede wszystkim nie popadaj w panikę. Nerwy nic nie pomogą, a mogą tylko wpłynąć na wzrost ciśnienia. Niezwykle ważne jest, aby wykonać odpowiednie badania i być pod stałą kontrolą lekarza.
Jeżeli jesteś w grupie ryzyka, mimo to lekarz uzna, że nie masz symptomów stanu rzucawkowego lub mogących zwiększyć jego ryzyko – nie musisz się niepokoić. Staraj się wypoczywać, dbać o swoje zdrowie, unikać infekcji. Spaceruj, stosuj ulubioną aktywność fizyczną i dbaj o odpowiednią dietę. Zwłaszcza bogatą w wapń (zapotrzebowanie na wapń w ciąży jest większe niż przed nią), witaminy i antyoksydanty. Nadmiar potraw słonych, kofeiny (uwaga czekolada, kakao, czarna herbata też zawierają kofeinę) nie jest wskazany.
Funkcjonuj normalnie, pamiętaj jednak o rutynowych badaniach i kontrolach u lekarza prowadzącego ciąże.
To, co na pewno warto sprawdzić przed ciążą, ale i w trakcie jej trwania to:
- Regularne pomiary ciśnienia
- Ocena czynności nerek (GFR, kreatynina, kwas moczowy)
- Morfologia krwi
- Ocena parametrów krzepliwości krwi
- Ocena składu moczu
- Ocena pracy wątroby (enzymy wątrobowe)
Jeżeli dopiero planujesz ciąże, pomyśl o zbilansowanej diecie i odpowiedniej aktywności fizycznej. Dobrze by było, gdyby Twoja masa ciała nie przekraczała zalecanych norm i BMI mieściło się w przedziale 20 – 24kg/m2.
Jeżeli stwierdzono u mnie stan przedrzucawkowy?
Także i teraz nie wpadaj w panikę. Najważniejsze to być pod dobrą, wykwalifikowaną opieką. Jeżeli ciąża przebiega prawidłowo, zarówno płód, jak i Ty macie się dobrze (co jest potwierdzone wynikami) wówczas lekarz może zadecydować o nieprzyjmowaniu Cię do szpitala. Pozostajesz w domu, dostajesz odpowiednie zalecenia, leki, mierzysz regularnie ciśnienie i zgłaszasz się terminowo na wyznaczone badania (częstsze niż w przypadku ciąży przebiegającej prawidłowo).
W sytuacji wystąpienia lub nasilenia objawów lub zaburzeń płodu lekarz może zadecydować o konieczności hospitalizacji lub nawet natychmiastowego wywołania porodu lub wykonaniu cesarskiego cięcia.
Jakie zagrożenie niesie za sobą stan przedrzucawkowy?
Niestety powikłania stanu przedrzucawkowego mogą być bardzo groźne, a nawet tragiczne w skutkach. Może wystąpić rzucawka (drgawki, zaburzenia neurologiczne, śpiączka) lub zespół HELLP.
Dla matki:
- niewydolność wielonarządowa
- uszkodzenie nerek
- uszkodzenie wątroby
- przedwczesny poród
- śpiączka
- zgon
Dla dziecka:
- przedwczesne odklejenie się łożyska (niedotlenienie, brak pokarmu)
- wcześniactwo
- hipotrofia
- większe ryzyko nadciśnienia tętniczego i udaru w wieku dorosłych
- zgon
Czy istnieje skuteczne leczenie stanu przedrzucawkowego?
Obecnie stosuje się leki obniżające ciśnienie oraz siarczan magnezu. Jedynym skutecznym działaniem jest jednak rozwiązanie ciąży. Także po porodzie należy być pod obserwacją i wykonywać zlecone badania ewentualnie brać odpowiednie leki.
Profilaktyka stanu przedrzucawkowego nie jest poznana. W niektórych przypadkach pomocne jest stosowanie preparatów wapniowych. Skuteczność wykazano jednak jedynie w grupie pacjentek, u których występowały niedobory wapnia. Lekarz może przepisać Ci suplementację kwasem acetylosalicylowym w dawce 60 – 80 mg/d począwszy od końca Igo trymetru, jeżeli występują u Ciebie czynniki ryzyka stanu przedrzucawkowego.
- Stan przedrzucawkowy – co to tak naprawdę jest?
- Czy powinnaś się obawiać, że preeklampsja wystąpi u Ciebie?
- Co zrobić, jeżeli jesteś w grupie ryzyka?
- Jeżeli stwierdzono u mnie stan przedrzucawkowy?
- Jakie zagrożenie niesie za sobą stan przedrzucawkowy?
- Czy istnieje skuteczne leczenie stanu przedrzucawkowego?
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
W tych muzeach nie będziecie się nudzić. Majówka last minute
Co zrobić żeby trampolina nie elektryzowała?
Majówka w szkole 2024. Uczniów szkół średnich czeka wyjątkowo długi weekend. Ile będzie wolnego?
Jedynka na koniec roku 2023/2024. Czy z jedną jedynką można przejść do następnej klasy?
Najlepsze aplikacje edukacyjne dla dzieci w wieku 6-8 lat. TOP 6 polecanych programów do nauki, rozwoju i kreatywnej zabawy
- Rodzice.pl
- Ciąża
- Zdrowie w ciąży
- Stan przedrzucawkowy w ciąży – czy powinnaś się go obawiać?
Problemy młodych rodziców
W ostatni piąteczek na naszym ołpen spejsie zasłyszałem ten oto rodzicielski suchar: Przypomniał mi on wpis, który czytałem na jakimś blogu rodzicielskim. Wpis dotyczył rzeczy, które rodzice robią TYLKO przy pierwszym dziecku. Było...
Czytaj dalej →O czym nie zapomnieć w trakcie przygotowań ślubnych?
Nareszcie nadszedł ten dzień. Moja siostra wychodzi za mąż. Wczoraj poprosiła mnie bym przygotowała jej listę spraw jakie musi załatwić przed ślubem. Tak długo czekałam na ten dzień, że z...
Czytaj dalej →Niemowlak i szczeniak pod jednym dachem
Pies jest już u nas. Wkrótce się Wam przedstawi. Na razie oswaja się z nowym otoczeniem i nowymi człowiekami. Zanim go poznacie sprawdźcie filmy na które trafiliśmy podczas szukania informacji...
Czytaj dalej →